سپتیک تانک نوع خاصی از چاه است که اتصالی به فاضلاب مرکزی ندارد و ظرفیت آن محدود است. بنابراین باید در دوره‌های مشخص محتویات درون آن تخلیه شود. روش تخلیه و زمان مناسب برای تخلیه سپتیک تانک از اهمیت زیادی برخوردار است. سپتیک تانک در انواع مختلف حجم وارد بازار می‌شود که تخلیه آن نسبت به تخلیه چاه به دقت بیشتری نیاز دارد. بهتر است برای تخلیه سپتیک تانک نکاتی که در ادامه مقاله به آن پرداخته می‌شود را رعایت کنید تا عملکرد این تانک دچار مشکل نشود.
آشنایی با سپتیک تانک
در ابتدا باید با ساز و کار این تانک آشنا شویم تا بتوانیم روش تخلیه سپتیک تانک را مشخص کنیم. سپتیک تانک نوعی مخزن است که در انواع مختلف جنس بتنی، پلی اتیلن، آجری و… وارد بازار می‌شود. نصب سپتیک تانک برای جمع آوری فاضلاب در مناطقی که به فاضلاب شهری دسترسی ندارند، استفاده می‌شود. سپتیک تانک از دو بخش تشکیل شده است که بخش اول مربوط به ته نشینی مواد جامد و معلق است و ظرفیت آن دو سوم ظرفیت کل تانک است. بخش دوم حاوی فاضلاب با ذرات روغن و چربی است که به سطح آب می‌روند و در آخر آب تمیز از تانک خاج می‌شود. فرآیند تصفیه فاضلاب توسط باکتری‌های ایجاد شده در این فضا و واکنش بیولوژیکی انجام می‌شود و مواد آلی آلاینده توسط باکتری‌ها تجزیه شده و فاضلاب تصفیه می‌شود.
تخلیه سپتیک تانک چطور انجام می‌گیرد؟
تخلیه سپتیک تانک تحت شرایط مختلف متفاوت است. این مخزن نگهداری فاضلاب در انواع مختلف جنس، ابعاد، شکل هندسی و… وارد بازار می‌شوند که تخلیه هرکدام از آن‌ها طی بازه‌های مختلف 1 تا 5 سال صورت می‌گیرد. تخلیه و لایروبی سپتیک تانک از اقدامات مهم در جهت پاکسازی این تانکر است که به فعالیت درست این مخزن کمک می‌کند. لایروبی سپتیک تانک از اقداماتی است که برای جلوگیری از ایجاد بوی بد و پر شدن زودهنگام سپتیک تانک انجام می‌شود. تخلیه تانک سپتیک نیز زمانی انجام می‌شود که ظرفیت تانک تکمیل شده باشد. برای تخلیه این مخزن باید به میزان لجن کف این تانکر توجه کنید. اگر لجنی که در این تانک وجود دارد یک سوم تانک را اشغال کرده باشد، باید فاضلاب این مخزن خارج شود و وارد چاه‌های جذبی شود.
روش تخلیه سپتیک تانک
همانطور که پیشتر اشاره کردیم، تخلیه سپتیک تانک زمانی اتفاق می‌افتد که ظرفیت آن تکمیل شده باشد. اگر بعد از تکمیل ظرفیت، تانک تخلیه نشود، فاضلاب‌های اضافی به بیرون تانک هدایت شده و وارد طبیعت می‌شوند که می‌تواند باعث آلودگی محیط شود. برای تخلیه تانک سپتیک باید از شرکت‌های تخلیه چاه کمک بگیرید و با استفاده از تانک‌های تخلیه چاه، فاضلاب درون تانک را تخلیه کنید. برای این کار تکنسین درب سپتیک را باز کرده و لوله مکنده فاضلاب را داخل آن قرار می‌دهد تا فاضلاب از آن خارج شود. سپس رسوب و لجن درون تانک به وسیله افراد مجموعه تراشیده می‌شود. البته باید 30 سانتی متر از لجن بر کف تانک باقی بماند تا فرآیند تجزیه توسط باکتری‌های فعال برای فاضلاب‌های بعدی راحت‌تر انجام شود. پساب خارج شده از سپتیک تانک می‌تواند به فاضلاب شهری یا چاه‌های جذبی و تراشه منتقل شود تا آسیبی برای محیط زیست ایجاد نکند.
زمان تخلیه سپتیک تانک
زمان تخلیه مخزن سپتیک به عوامل مختلفی چون ابعاد تانک، جنس، تعداد افراد استفاده کننده، حجم فاضلاب ورودی، حجم مواد جامد درون آن و… وابسته است. زمانی که حجم فاضلاب ورودی سپتیک تانک، بالا باشد، دوره‌های تخلیه کوتاه‌تر خواهند بود و این کار زودتر انجام می‌شود. زمانی که مواد جامد تجزیه نشده درون این تانک زیاد شود، حجم آن زودتر پر می‌شود. علاوه بر آن، میزان چربی کف سپتیک تانک هم بر زمان تخلیه آن تاثیر دارد. به طور کلی تخلیه سپتیک تانک در بازه 1 تا 5 سال اتفاق می‌افتد که باید طبق شرایط تانک، تخلیه در مدت زمان مشخص صورت گیرد. بهترین زمان برای تخلیه سپتیک تانک زمانی است که حجم فاضلاب ته نشین شده و چربی تصفیه شده بالا باشد و میزان لجن موجود در کف تانک، یک سوم آن را دربرگرفته باشد.
لایروبی و تخلیه سپتیک تانک
بعد از تخلیه کامل سپتیک تانک، نوبت به آن می‌رسد که فردی با مهارت بالا، وارد تانک شده و با کمک گرفتن از ابزارهای مخصوص، بخش‌های جانبی سپتیک تانک را از لجن و رسوبات پاک کند. این کار باید با دقت و مهارت بالا انجام شود تا آسیبی به تانک وارد نشود. با انجام این کار مواد اضافی که به بدنه این مخزن متصل است از بین می‌رود و قدرت آن برای نگهداری فاضلاب بیشتر می‌شود. انجام لایروبی می‌تواند کمک زیادی به بهبود عملکرد تانک کند و مدت زمان پر شدن آن بیشتر خواهد شد. البته این را هم به یاد داشته باشید که فرآیند تصفیه در این تانک توسط باکتری‌ها انجام می شود، بنابراین بهتر است بخش کوچکی از لجن در سپتیک تانک باقی بماند تا فرآیند تصفیه دچار اختلال نشود. لایروبی سپتیک تانک به اندازه تخلیه آن اهمیت دارد و باعث کاهش هزینه‌های بعدی می‌شود. به همین دلیل بهتر است این کار هم مانند تخلیه سپتیک تانک به صورت دوره‌ای انجام دهید.
چه محیط‌هایی به تخلیه مخزن سپتیک نیاز دارند؟
طراحی و اجرای سپتیک تانک به طور کلی در تمام مکان‌هایی که محدودیتی برای تخلیه فاضلاب آن محیط به فاضلاب مرکزی وجود دارد، استفاده می‌شود. بسیار از صنایع چون کارخانجات بزرگ صنعتی، آشپزخانه و رستوران‌ها، صنایع تولید کننده مواد شیمیایی و… برای اینکه فاضلابی با مقدار چربی و آلاینده بالا دارند، باید از سپتیک تانک برای تصفیه و تخلیه فاضلاب استفاده کنند. بنابراین خدمات تخلیه سپتیک تانک و لایروبی آن، علاوه بر مناطق مسکونی، برای محیط‌های زیر هم انجام می‌شود.
- رستوران و هتل
- سازمان‌های دولتی و خصوصی
- تصفیه خانه صنعتی
- کارخانه‌ها و کارگاه
- کمپ نظامی و آموزشی
- تولید کنندگان مواد شیمیایی
و به طور کلی تمام صنایعی که فاضلاب آن‌ها از مواد آلاینده زیادی برخوردار است و نمی‌تواند به طور مستقیم وارد فاضلاب شهری شود.
جمع بندی
تخلیه سپتیک تانک به صورت دوره‌ای، یکی از الزامات سیستم فاضلاب است که به حفظ سلامت تانک کمک می‌کند. زمان تخلیه مخزن سپتیک از اهمیت بالایی برخوردار است. اگر تخلیه به موقع انجام نشود، لجن و جامدات انباشته شده در سپتیک تانک، عملکرد آن را دچار اختلال می‌کنند. روش تخلیه سپتیک تانک و لایروبی آن از بحث‌های اصلی این مقاله است که به طور کامل به بررسی آن‌ها پرداختیم. بهتر است قبل از اقدام به اینکار، نکاتی که به آن اشاره کردیم را به دقت مطالعه کنید تا در تانک سپتیک دچار مشکل نشوید.
